Τι είναι ο υποθυρεοειδισμός?
Ο υποθυρεοειδισμός δηλώνει μια παθολογική κατάσταση που έχει σαν αποτέλεσμα, ο θυρεοειδής αδένας να παράγει πολύ μικρότερες ποσότητες σε σχέση με το φυσιολογικό ορμόνες του θυρεοειδούς.
Με άλλα λόγια μπορούμε να πούμε ότι ο αδένας υπολειτουργεί. Ο υποθυρεοειδισμός είναι η πιο συνηθισμένη διαταραχή του θυρεοειδούς και εμφανίζεται συχνότερα σε γυναίκες και άτομα άνω των 60 ετών. Έχει έντονη γενετική προδιάθεση καθώς εμφανίζεται συχνότερα σε άτομα που έχουν στην οικογένεια τους συγγενείς με παθήσεις του θυρεοειδούς.
Ποια είναι τα συμπτώματα του υποθυρεοειδισμού?
- Κούραση / έλλειψη διάθεσης και ενέργειας
- Μελαγχολία/κατάθλιψη
- Αίσθημα ψύχους (αισθάνεται ότι κρυώνει)
- Αύξηση βάρους (συνήθως 2-4 κιλά)
- Ξηροδερμία, καθώς και απώλεια μαλλιών
- Δυσκοιλιότητα
- Ανωμαλίες της περιόδου στη γυναίκα
Αυτά τα συμπτώματα ωστόσο είναι πολύ γενικά και δεν συμβαίνουν αποκλειστικά στον υποθυρεοειδισμό. Μια απλή εξέταση αίματος μπορεί να καθορίσει αν τα παραπάνω συμπτώματα οφείλονται σε υποθυρεοειδισμό ή κάποια άλλη αιτία. Τα άτομα με ήπιο υποθυρεοειδισμό μπορεί να μην έχουν καθόλου συμπτώματα.
Ποιες οι αιτίες του υποθυρεοειδισμού?
Στους ενήλικες, η ασθένεια του είναι η συνηθέστερη αιτία υποθυρεοειδισμού στις βιομηχανικές χώρες ενώ η ανεπάρκεια ιωδίου είναι η συνηθέστερη αιτία στον υπόλοιπο κόσμο.
Η νόσος του Hashimoto είναι ένα αυτοάνοσο νόσημα και πήρε το όνομα της από ένα Ιάπωνα γιατρό που την ταυτοποίησε πρώτος. Σε αυτή την περίπτωση το ανοσοποιητικό σας σύστημα επιτίθεται στον ίδιο τον οργανισμό σας και συγκεκριμένα στον θυρεοειδή αδένα τον οπαίο και καταστρέφει σιγά σιγά.
Άλλες αιτίες υποθυρεοειδισμού είναι η θεραπεία με ραδιενεργό ιώδιο ή μετά από χειρουργική επέμβαση στον θυρεοειδή . Αυτές οι δυο μέθοδοι χρησιμοποιούνται για τη θεραπεία άλλων τύπων θυρεοειδικών διαταραχών και έχουν σαν τελικό αποτέλεσμα τον υποθυρεοειδισμό. Μια άλλη σπάνια αιτία είναι προβλήματα με την υπόφυση. Επίσης υποθυρεοειδισμός μπορεί να εμφανίσει σε ένα νεογέννητο και τότε μιλούμε για εκ’ γενετής υποθυρεοειδισμό. Στις περισσότερες από αυτές τις περιπτώσεις ο θυρεοειδής δεν αναπτύσσεται σωστά η δεν υπάρχει καθόλου.
Πώς μπορεί ο υποθυρεοειδισμός να επηρεάσει την υγεία σας?
Οι θυρεοειδικές ορμόνες είναι απολύτως απαραίτητες για τη φυσιολογική λειτουργιά του οργανισμού και η μη καλή ρύθμιση του θυρεοειδούς εξαιτίας του υποθυρεοειδισμού έχει σοβαρές επιπτώσεις, τόσο στη σωματική ,όσο και στην ψυχική υγεία του ασθενούς.
Έτσι μη σωστή αντιμετώπιση του υποθυρεοειδισμού μπορεί να οδηγήσει σε έντονη μελαγχολία κούραση και υποτονικότητα. Μπορεί επίσης να αυξήσει τα επίπεδα χοληστερίνης καθώς και σακχάρου στο αίμα και κατά συνέπεια να συμβάλει στον κίνδυνο εμφάνισης καρδιακών παθήσεων. Επίσης όταν ένας σοβαρός υποθυρεοειδισμός παραμείνει χωρίς θεραπεία, τότε μπορεί να αναπτυχτεί μια απειλητική για τη ζωή κατάσταση που ονομάζεται μυξοιδηματικό κώμα.
Η παρακολούθηση και ρύθμιση του υποθυρεοειδισμού είναι ιδιαίτερα σημαντική κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης για να εξασφαλίσει τη γέννηση ενός υγιούς μωρού. Μη σωστά ρυθμισμένος υποθυρεοειδισμός της μητέρας μπορεί να επηρεάσει την σωματική ανάπτυξη και την ανάπτυξη του εγκεφάλου του μωρού. Η προσαρμογή της δόσης είναι απαραίτητη κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης και κατά συνέπεια επιβάλλεται να έχετε τακτικότερες επισκέψεις.
Ο αιματολογικός έλεγχος ρουτίνας όλων των νεογέννητων αποσκοπεί να ανιχνεύσει τα μωρά με εκ γενετής υποθυρεοειδισμό ώστε να αρχίσουν άμεσα θεραπεία. Αν δεν συμβεί αυτό τότε το παιδί κινδυνεύει να παρουσιάσει διανοητική καθυστέρηση και να μην αναπτυχτεί κανονικά.
Υποθυρεοειδισμός και καρδιακή υγεία
Μελέτες δείχνουν ότι ο υποθυρεοειδισμός μπορεί επίσης να αυξήσει τον κίνδυνο καρδιαγγειακών παθήσεων. Οι θυρεοειδικές ορμόνες επηρεάζουν τον καρδιακό ρυθμό και το πόσο αίμα αντλείται από την καρδιά. Ο υποθυρεοειδισμός αυξάνει επίσης τα επίπεδα της “κακής” χοληστερόλης, των τριγλυκεριδίων και άλλων λιπιδίων που σχετίζονται με καρδιακές παθήσεις. Επιπλέον, η περικαρδική συλλογή (υγρό γύρω από την καρδιά) και η καρδιακή ανεπάρκεια (ανικανότητα της καρδιάς να αντλεί αίμα ) είναι πιθανές καρδιακές παθήσεις που μπορεί να αναπτυχθούν με σοβαρό υποθυρεοειδισμό.
Άλλες πιθανές επιπλοκές του υποθυρεοειδισμού περιλαμβάνουν την αύξηση της αρτηριακής πίεσης, αύξηση του μεγέθους της καρδιάς και δυσκαμψία των τοιχωμάτων των αιμοφόρων αγγείων.
Χωρίς θεραπεία η με όχι αποτελεσματική θεραπεία ο υποθυρεοειδισμός αυξάνει τον κίνδυνο σοβαρών καρδιαγγειακών παθήσεων όπως:
- καρδιακής ανεπάρκειας
- Έμφραγμα
- Εγκεφαλικό
- Περιφερική αρτηριακή νόσο
- Ξαφνική καρδιακή ανακοπή
Για να μειώσετε τον κίνδυνο καρδιακών προβλημάτων που οφείλονται στον υποθυρεοειδισμό, είναι σημαντικό να προγραμματίσετε ελέγχους ρουτίνας και να παρακολουθείτε την αρτηριακή σας πίεση, καθώς και τα επίπεδα χοληστερόλης σας.
Πώς διαγιγνώσκεται ο υποθυρεοειδισμός?
Οι εξετάσεις αίματος μπορούν να μετρήσουν τα επίπεδα της ορμόνης διέγερσης του θυρεοειδούς (TSH) και των άλλων θυρεοειδικών ορμονών . Έχετε υποθυρεοειδισμό όταν έχετε υψηλά επίπεδα TSH και χαμηλά επίπεδα θυρεοειδικών ορμονών στο αίμα σας. Όταν η αιτία του υποθυρεοειδισμού είναι η ασθένεια Hashimoto, οι εξετάσεις αίματος μπορούν να ανιχνεύσουν τα αντισώματα κατά του θυρεοειδούς που προσβάλλουν τον θυρεοειδή.
Πώς θεραπεύεται ο υποθυρεοειδισμός?
Ο υποθυρεοειδισμός αντιμετωπίζεται με τη χορήγηση της θυρεοειδικής ορμόνης που λαμβάνεται από το στόμα με τη μορφή χαπιού. Η λεβοθυροξίνη είναι το φάρμακο επιλογής. Είναι μια συνθετική (εργαστηριακά) μορφή του Τ4 που είναι ίδια με την ορμόνη που παράγει ο θυρεοειδής αδένας. Κατά συνέπεια πρόκειται για θεραπεία υποκατάστασης των ορμονών που ο θυρεοειδής δεν μπορεί να παράγει.
Στην αγορά κυκλοφορούν πολλά σκευάσματα λεβοθυροξίνης με διαφορετικές εμπορικές ονομασίες. Επειδή τα σκευάσματα αυτά μπορεί να διαφέρουν σε δυναμικότητα είναι σημαντικό να γίνεται έλεγχος της λειτουργιάς του θυρεοειδούς σας όταν γίνεται αλλαγή από ένα σκεύασμα σε ένα άλλο.
Η θεραπεία του υποθυρεοειδισμού είναι συνήθως εφ’όρου ζωής. Κατά συνέπεια απαιτείται η λήψη του φάρμακου για όλη σου τη ζωή. Λογω ότι τα φυσιολογικά επίπεδα ορμονών επιτυγχάνονται με τη λήψη του φάρμακου είναι σημαντικό να γίνεται περιοδικός έλεγχος της θυρεοειδικής λειτουργίας συνήθως δυο φορές το χρόνο.
Αυτό διότι η μη καλή ρύθμιση του θυρεοειδούς έχει άμεσες συνέπειες στην υγεία σας. Έτσι μακροχρόνια λήψη λεβοθυροξίνης σε ποσότητες μεγαλύτερες του κανονικού μπορεί να οδηγήσει σε οστεοπόρωση και να βλάψει την καρδιά σας. Από την άλλη δόσεις που είναι χαμηλές μπορεί να μην ανακουφίσουν τα συμπτώματά σας και να επιδρούν αρνητικά στην ποιότητα της ζωής σας. Η προσαρμογή της δόσης μπορεί να είναι απαραίτητη καθ ‘όλη τη διάρκεια της ζωής σας και επιβάλλεται να έχετε τακτική παρακολούθηση από τον ιατρό σας.
Χρειάζεται να ελέγξω το θυρεοειδή μου?
Εάν έχετε ένα ή περισσότερα από τα συμπτώματα του υποθυρεοειδισμού ή εάν υπάρχει οικογενειακό ιστορικό νοσημάτων του θυρεοειδούς τότε ναι, θα πρέπει να ελέγξετε το θυρεοειδή σας.